Tự học để thư thái - nghe có vẻ ngược đời, bạn nhỉ?
Người ta cứ nói học là hành trình suốt đời, gì cơ, nghe thôi đã thấy… vất vả rồi, phải không? Bởi vì nghĩ đến học là nghĩ ngay đến thi cử, điểm số, kiến thức ngập đầu và mệt mỏi.
Nhưng có bao giờ bạn nghĩ rằng thực chất sự học – đặc biệt là tự học – lại là một cách để tìm được bình an, giúp tâm hồn thư thái hơn chưa? Nghe có vẻ ngược đời phải không ? Vậy để mình kể cho bạn nghe câu chuyện vui của mình nhé.
"Việc tự học cho ta đôi cánh để thoát khỏi giới hạn, còn sức khỏe là đôi chân vững chắc để đứng trên hành trình ấy." – Khuyết danh
Món quà không hoàn hảo và câu chuyện tự học
Đã bao giờ bạn muốn làm điều gì đặc biệt cho người thân, mà phải bằng chính đôi tay của mình chưa? Mình thì có đấy! Ngày mới yêu, sinh nhật mình, chồng tặng mình chiếc máy may – vì mình từng nói muốn thử tự may vài bộ váy. May váy thì không quá khó, vì lúc nhỏ mẹ đã dạy mình cách sử dụng máy may rồi.
Đến sinh nhật anh ấy, nghĩ tới nghĩ lui, mình quyết định sẽ tự tay may cho anh ấy một bộ pijama, dù chưa biết gì về cắt may theo số đo, chứ đừng nói đến mấy thứ cầu kì như cổ áo pijama. Đồng nghiệp mình ai nghe mình kể cũng phát hoảng, mình cũng bật cười, thôi cứ để tui thử, biết đâu được.
Bạn không tưởng tượng được mình đã xem bao nhiêu video trên YouTube, tua đi tua lại, chỉ để tìm được một hướng dẫn có vẻ… dễ hiểu. Loay hoay cắt vải, căn từng đường chỉ, mình vừa căng thẳng, vừa… lóng ngóng. Hết may lệch rồi lại cắt sai, ráp nhầm bên nọ sang bên kia, cứ tháo ra rồi lại may vào không biết bao nhiêu lần. Và vì may vá đòi hỏi tập trung cao độ, nên từ lúc nào chẳng hay, nó trở thành một phương pháp “thiền” cực hiệu quả. Mỗi khi hoàn thành một phần nhỏ, mình thấy như vừa chinh phục được một đỉnh đồi, rồi dừng lại thở dốc, vừa mệt vừa vui.
Điều tuyệt vời nhất? Khi chồng mình khoác lên bộ pijama ấy, cả hai đều bật cười vì xỏ không vào. Ui cha, bao nhiêu công sức chỉ để làm một bộ đồ có thể mua dễ dàng trong 5 giây qua mạng, xong chui cũng chẳng lọt ! Phần tay áo quá chật, có lẽ là vì mình xem hướng dẫn may pyjama cho nữ và hoàn toàn coi nhẹ cái khái niệm “đàn ông vai u thịt bắp”, haha. Thế là, sau dịp sinh nhật ảnh, bọn mình lại lọ mọ đi mua vải, dù ảnh gạt đi vì sợ mình vất vả. Không không, đã đi được gần đến đích thì phải đi tới cùng, mình lại tháo ra, chỉnh sửa, cho đến lúc anh ấy mặc vào vừa vặn, ôi không kể nổi cái sự kì công.
Và cho đến tận bây giờ, anh ấy vẫn rất thích bộ đồ mình làm, vẫn vô cùng đáng yêu mỗi lần mặc nó đi ngủ. Và có lẽ anh ấy hiểu, đó không đơn thuần là bộ đồ, đó là tình yêu thương gia đình, là sự kiên nhẫn mà mình chỉ có thể dành cho những người mình vô cùng trân trọng. Và với mình, mỗi lần nhìn ngắm anh ấy trong bộ đồ đó, mình lại cảm thấy vô cùng tự hào về bản thân. Món quà không hoàn hảo, nhưng sự nỗ lực của mình thì có.
Thế đấy bạn ạ, quả thực, sự tự học, đôi khi là cả một liệu pháp tinh thần.
Góc nhìn Dược sĩ: Tự học kích hoạt hormone "hạnh phúc"
Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao khi học thêm điều mới, tâm trạng lại có phần phấn khởi? Theo khoa học, khi chúng ta học thêm điều mới, não bộ sản sinh ra dopamine – một chất dẫn truyền thần kinh khiến ta cảm thấy hài lòng và vui vẻ. Nếu bạn từng nấu một món ăn mới thành công, đọc hết một cuốn sách, hoặc "đột phá" trong chuyện học ngoại ngữ, mình chắc chắn bạn đã trải qua cảm giác này.
Miêu tả đơn giản thì thế này : khi mình tự tay may chiếc pijama cho chồng mình, mỗi lần hoàn thành một bước nhỏ là một lần dopamine được "kích hoạt." Cảm giác phấn khởi từ việc học và công việc sáng tạo đã khiến mình không còn cảm thấy mệt mỏi, không còn cảm thấy thời gian trôi đi, chỉ ngồi cặm cụi lần theo từng đường chỉ may và chìm đắm trong hạnh phúc của riêng mình.
"Cách tốt nhất để có được một cuộc sống lành mạnh là trở thành người học hỏi suốt đời." – Albert Schweitzer
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm, thì dưới đây là một số thông tin thú vị về góc nhìn khoa học trong chuyện ảnh hưởng của tự học lên sức khoẻ.
Tự học và "Neurogenesis" - Khả năng sản sinh tế bào thần kinh mới
Lợi ích của học nghệ thuật trong việc giảm căng thẳng
Hiệu ứng "Progress Principle" - Nguyên lý tiến bộ giúp duy trì động lực và cải thiện tinh thần
Tự học và tăng khả năng “lão hóa chậm” của não bộ
Tác động của tự học đối với "locus of control" - Cảm giác làm chủ cuộc sống
"Tôi không bao giờ quá bận để không học điều gì đó mới." – Bill Gates
Trên đây là câu chuyện nhỏ của mình về tự học để tự tạo niềm vui. Còn bạn thì sao? Bạn đã từng mày mò tự học một kỹ năng mới chưa? Nếu có, hãy để lại bình luận chia sẻ với mình, và nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy giúp mình chia sẻ để lan tỏa thông điệp đến nhiều người hơn nhé!
REFERENCE
Lifelong Learning Is Good for Your Health, Your Wallet, and Your Social Life - Havard Business Review
Kempermann, G., et al. (2010). Adult neurogenesis and mental health in the hippocampus: The neurogenesis hypothesis of depression revisited. Nature Reviews Neuroscience, 11(6), 459-470.
Stuckey, H. L., & Nobel, J. (2010). The connection between art, healing, and public health: A review of current literature. American Journal of Public Health, 100(2), 254-263.
Amabile, T. M., & Kramer, S. J. (2011). The Progress Principle: Using Small Wins to Ignite Joy, Engagement, and Creativity at Work. Harvard Business Review Press.
Park, D. C., et al. (2014). The impact of sustained engagement on cognitive function in older adults: The Synapse Project. Frontiers in Aging Neuroscience, 6, 298.
Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs: General and Applied, 80(1), 1.