Đối với thế hệ 8x, 9x, bánh xèo không chỉ là món ăn, mà còn là cả một phần ký ức tuổi thơ. Những ngày xưa ấy, khi cuộc sống còn giản dị, bánh xèo xuất hiện như một món “sang trọng” vào dịp đặc biệt hay những buổi họp mặt gia đình. Hình ảnh quen thuộc của những chiếc chảo gang to nặng đặt trên bếp lửa, tiếng xèo xèo vui tai khi bột gặp chảo nóng, hay mùi thơm của nghệ, của nước cốt dừa lan tỏa khắp gian bếp – tất cả đều khắc sâu trong tâm trí nhiều người.
Hạnh phúc khi ấy thật đơn giản: cả nhà cùng quây quần, bẻ đôi chiếc bánh xèo giòn tan, cuốn trong rau sống, chấm ngập nước mắm chua ngọt rồi cười nói rôm rả.
Hạnh phúc không nằm ở vật chất xa hoa, mà ở những khoảnh khắc giản đơn – như khi cả nhà cùng đổ bánh xèo.
Thế nhưng, khi lối sống hiện đại chú trọng hơn đến sức khỏe, câu hỏi đặt ra là: Làm sao để tận hưởng món ăn này mỗi tuần mà không gây hại cho cơ thể?
"Kẻ phản diện" trong chiếc bánh xèo
Bánh xèo từ lâu đã bị coi là món ăn "không lành mạnh". Lý do đầu tiên chính là dầu mỡ – nguyên liệu thiết yếu để tạo nên lớp vỏ bánh vàng ruộm, giòn tan. Thêm vào đó, thành phần chính thường là bột gạo trắng, loại tinh bột dễ làm tăng đường huyết, dẫn đến nguy cơ mệt mỏi, tích mỡ thừa. Một chiếc bánh xèo trung bình có thể chứa 400–500 kcal, tương đương với một bữa ăn đầy đủ, chưa kể nước chấm và đồ ăn kèm.
Nhưng liệu bánh xèo có đáng bị quy kết hoàn toàn là "kẻ xấu"? Sự thật là, món ăn này cũng có nhiều giá trị dinh dưỡng. Nghệ trong bột không chỉ tạo màu đẹp mà còn chứa curcumin – hợp chất chống viêm giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Rau sống ăn kèm – như diếp cá, tía tô, húng quế – giàu chất chống oxy hóa, giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Vấn đề không phải nằm ở bản thân bánh xèo, mà là cách chúng ta chế biến và thưởng thức món ăn này. Liệu có cách nào để "biến hóa" bánh xèo thành một món ăn lành mạnh hơn, phù hợp với lối sống hiện đại?
"Đầu tư vào sức khỏe của bạn ngày hôm nay, hoặc đầu tư vào bệnh tật của bạn ngày mai”
Góc nhìn dược sĩ: Bánh xèo và dinh dưỡng hiện đại
Khoa học đã chứng minh rằng những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn có thể tạo ra những tác động lớn đối với sức khỏe.
Nếu bạn là fan trung thành của món này, bạn biết không, bạn không cần phải từ bỏ bánh xèo để sống lành mạnh. Hãy cùng phân tích cách "nâng cấp" món ăn này mà vẫn giữ trọn vẹn hương vị truyền thống:
1. Điều chỉnh nguyên liệu:
Sử dụng bột gạo nguyên cám thay vì bột gạo trắng : Bột gạo trắng là nguyên liệu truyền thống, nhưng bột gạo nguyên cám hoặc bột gạo lứt lại là lựa chọn tuyệt vời để bổ sung chất xơ và giảm lượng tinh bột hấp thu nhanh. Theo nghiên cứu từ Harvard-based Nurses' Health Study, những phụ nữ tiêu thụ 2-3 khẩu phần ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong do bệnh tim thấp hơn 30% so với những người ăn ít hơn 1 khẩu phần mỗi tuần.
Thêm rau củ như nấm, bông cải xanh vào nhân bánh : Nhân bánh truyền thống gồm tôm, thịt ba chỉ và giá đỗ. Để món ăn cân bằng hơn, bạn có thể giảm lượng thịt, thêm nấm, cà rốt thái sợi hoặc bông cải xanh. Giá đỗ vẫn là "ngôi sao" của nhân bánh, với enzyme tự nhiên giúp tiêu hóa hiệu quả hơn.
Giảm nước cốt dừa trong bột nếu bạn muốn kiểm soát lượng chất béo.
Hạn chế dầu mỡ: Dùng chảo chống dính và giảm lượng dầu trong quá trình chiên. Dầu oliu hoặc dầu dừa có thể là lựa chọn tốt hơn cho sức khỏe tim mạch.
2. Kiểm soát khẩu phần:
Đổ bánh nhỏ hơn, ăn vừa phải để tránh dư thừa calo.
Gói bánh với nhiều rau sống để cân bằng dinh dưỡng và giảm lượng bánh nạp vào. Rau sống như xà lách, diếp cá, tía tô không chỉ làm dịu vị béo của bánh xèo mà còn cung cấp flavonoid, vitamin C và chất xơ, giúp cơ thể thải độc và tăng cường sức đề kháng.
3. Chọn thời điểm phù hợp:
Ăn bánh xèo vào bữa trưa để cơ thể có thời gian tiêu hóa.
Nếu ăn vào bữa tối, hãy kết hợp vận động nhẹ sau bữa ăn. Thế nên, dạo bộ 1 vòng sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời để cả gia đình hít thở không khí, trò chuyện và gắn kết hơn khi một ngày kết thúc đấy.
Dù thời gian trôi qua, những món ăn như bánh xèo vẫn luôn là cầu nối giữa thế hệ trước và sau. Một chút biến tấu từ nguyên liệu, cách chế biến không làm mất đi giá trị truyền thống, mà ngược lại, giúp món ăn trở nên phù hợp hơn với lối sống hiện đại.
Với những thay đổi nhỏ, bánh xèo có thể trở thành một phần trong lối sống lành mạnh của bạn, chứ không chỉ là một món ăn gắn liền với ký ức. Vừa thưởng thức hương vị quen thuộc, vừa bảo vệ sức khỏe, chẳng phải là một niềm vui trọn vẹn sao?
"Hạnh phúc không phụ thuộc vào những gì bạn có, mà là cách bạn nhìn nhận những gì mình đang có" - Dalai Lama
Reference
Harvard School of Public Health - Whole Grains (Source: https://nutritionsource.hsph.harvard.edu/what-should-you-eat/whole-grains/)